Πρωταγωνιστές του γέλιου

Το ξεκίνημα της εφημερίδας ξεκινά πολλές φορές από τις σελίδες στις οποίες φιλοξενούνται οι γελοιογραφίες. Χαμόγελα, ηχηρά γέλια, σκέψη μπροστά στα χιουμοριστικά σκίτσα πολιτικών και τις σουρεαλιστικές λεζάντες.

Η έμφυτη τάση του ανθρώπου να διακωμωδήσει την πολυσύνθετη καθημερινότητα και από την άλλη να φτάσει στον πυρήνα της αλήθειας των πραγμάτων μετουσίωσε το σκίτσο σε τέχνη. Το χιούμορ, η διακωμώδηση και η σάτιρα, όπως αναπτύσσονται μέσα από τη γελοιογραφία, γίνονται η τέχνη της καταγραφής, της κριτικής και του προβληματισμού απέναντι στα ανθρώπινα έργα. Αυτό είναι το διαχρονικό χαρακτηριστικό του γέλιου: η διακοπή της λογικής.

Ο γελοιογράφος ακροβατώντας ανάμεσα στη δημοσιογραφία και τη καλλιτεχνική δημιουργία, έχει τη δύναμη σε ένα περιορισμένο χώρο να καταγράψει με εύστοχο και ευχάριστο τρόπο την επικαιρότητα. Πολλές φορές μάλιστα πιο πετυχημένα απ’ ότι ένα μακροσκελές άρθρο. Εξάλλου, η γελοιογραφία είναι ένα συμπυκνωμένο άρθρο σατυρικού περιεχομένου. Το γεγονός ότι είναι σάτιρα, το κάνει πιο εύπεπτο και κατανοητό στο κοινό. Πολιτικοί, πολιτικές εξελίξεις και κοινωνικά φαινόμενα αποτελούν ανεξάντλητο πεδίο έμπνευσης. Με τη χρήση καρικατούρων, υπερβολών και αρκετών δόσεων ειρωνείας, η γελοιογραφία επιτρέπει στον καλλιτέχνη να υπονοεί πράγματα που θα ήταν επικίνδυνο να υποστηριχθούν εγγράφως. Σχολιάζει χιουμοριστικά, άλλοτε προηγείται προφητικά πάντοτε όμως, στοχεύει στον προβληματισμό. Για αυτό απευθύνεται στο πνεύμα του πολίτη, έστω κι αν προκαλεί γέλιο ή θυμηδία.

Ο Μποστ με την κριτική του ματιά απέναντι στην ελληνική κοινωνία, σημάδεψε την πορεία της ελληνικής γελοιογραφίας. Από τους οξύτερους σχολιαστές των πολιτικών δρώμενων της εποχής, στα σκίτσα του καλλιέργησε ένα προσωπικό ύφος έντεχνης λαϊκής τέχνης. Με μια πυκνή σύζευξη λόγου και σχεδίου, συνέθεσε τις φιγούρες του, με παραστατικό τρόπο, σ’ ένα χώρο δίχως προοπτική.

Σήμερα, ανάμεσα στους καλύτερους γελοιογράφους της γενιάς του, με το ξεχωριστό προσωπικό και αιχμηρό του ύφος, ο Γιάννης Δερμεντζόγλου σχολιάζει την επικαιρότητα μέσα από τα σκίτσα που δημοσιεύει στον Ελεύθερο Τύπο και το Ποντίκι. Αρνούμενος να τηρήσει αποστάσεις, προσφέροντας πολλαπλές προοπτικές για τα τρέχοντα ζητήματα, παίρνει ξεκάθαρα θέση απέναντι στην πολιτική επικαιρότητα. Η πολιτική ως τέχνη του κυβερνάν, ποιεί την πραγματικότητα και τα σκίτσα του, παράλληλα με τη γελοιογραφική τους διάσταση, ακολουθούν κατά πόδας. Υπέρμαχος της άποψης ότι το πενάκι στα χέρια του ριζοσπαστικού γελοιογράφου γίνεται εξαιρετικά σκληρό, υποστηρίζει την άποψη ότι η λογοκρισία είναι ο θάνατος του γελοιογράφου.